,Già A Nghinh bên những chiếc ghè quý cha ông để lại. Ảnh Thanh Tuấnug610登陆（www.ugbet.us）开放环球UG代理登录网址、会员登录网址、环球UG会员注册、环球UG代理开户申请、环球UG电脑客户端、环球UG手机版下载等业务。
Thôn Đăk Đe, xã Rờ Kơi là nơi sinh sống lâu đời của người Hà Lăng (một nhánh của dân tộc Xơ Đăng) còn lưu giữ nhiều nét văn hoá truyền thống bản địa. Trong số đó phải kể đến việc lưu giữ những chiếc ghè bằng đất quý hiếm lâu đời.
Có chiếc được làm ra từ bàn tay khéo léo của người Hà Lăng cách nay hơn 100 năm tuổi, trải qua bao “biến thiên dâu bể” của thời gian, chiến tranh, mưa lũ, vẫn còn được các già làng ở Rờ Kơi lưu giữ cẩn thận trong nhà dân, nhà rông thôn Đăk Đe.
Ghè quý được dân làng xem như báu vật. Ảnh Thanh TuấnGià A Ling (82 tuổi, thôn Đăk Đe, xã Rờ Kơi) cho biết: “Nhà tôi có 3 cái ghè quý, trong đó có 2 ghè lớn có tên Xêm Lem và Xêm Jơ Brông. Những chiếc ghè này từ thời ông nội để lại.
Các ghè đều có giá trị cao và chỉ được sử dụng trong dịp lễ quan trọng của gia đình. Thời đó, 3 ghè lớn có giá trị bằng cả mấy chục con trâu. Tất cả phải hơn 100 năm rồi. Của ông cha để lại nên tôi quý lắm”.
Ghè quý của cha ông để lại thường được người Hà Lăng sử dụng trong các dịp lễ lớn, trọng đại. Trên ghè thường có những trang trí hoa văn đắp nổi rất tinh xảo như hình con rồng, hình các muôn thú, con hạc…
Thời xưa nhà nào có nhiều ghè quý được xem là gia đình giàu có, sở hữu nhiều ruộng và trâu bò. Còn người nghèo không có điều kiện để mua ghè quý vì giá trị rất cao. Gia đình nào sở hữu ghè quý còn mang đến sự may mắn, niềm tự hào mãnh liệt…
Ghè Xêm Bơ Jay lâu đời tạo nên hương rượu cần đặc biệt. Ảnh Thanh TuấnGià làng A Ghinh (82 tuổi, xã Rờ Kơi) cũng là một trong những người giữ nhiều ghè quý. Khi làm rượu ở ghè thì sẽ ngon hơn rất nhiều so với ghè thường và chỉ cần làm một ghè rượu thì cả làng uống 2 ngày mới hết được.
Khi uống rượu trong ghè quý thì mỗi người sẽ cảm nhận được nhiều hương vị. Có lẽ chất đất đặc biệt trải qua thời gian mưa nắng đã tạo nên sự khác biệt kỳ lạ đó.
Già A Ghinh chia sẻ: “Ngày trước, cha mẹ cũng có ghè dành cho tôi nhưng đều bị vỡ hết lúc chiến tranh, tiếc đứt ruột. Bây giờ tôi sở hữu được 2 cái ghè quý có tên là Xêm Jơ Brông và Xêm Bong Hvay, dặn dò con cái cố gắng bảo vệ, vì nó gắn với văn hoá truyền thống của người Hà Lăng”.
Chiếc ghè là báu vật trong đời sống tâm linh của người Hà Lăng. Ảnh Thanh TuấnTheo ông A Trường – Phó Bí thư Đảng ủy xã Rờ Kơi, huyện Sa Thầy, hiện tại ở xã có rất ít người còn lưu giữ ghè cổ, đa số là các già làng trong thôn. Để giữ được nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, xã nhiều lần tuyên truyền và khuyến khích người dân gìn giữ thật cẩn thận.
Thực tế, dù cất ở nhà rông nhưng rất hiếm khi người làng được đụng chạm hoặc ít nhất là sờ tay vào ghè. Việc lau dọn ghè sạch sẽ và di chuyển chiếc ghè chỉ được trao quyền duy nhất cho già làng vào ngày lễ trọng đại như mừng lúa mới, cúng đầu Xuân…
